piątek, 02 sierpnia 2019 r., godz. 09:49  |  

Wojna w 1920 roku sprawiła, że Polska uratowała swoją niepodległość. Bolszewicy zostali zatrzymani u wrót Warszawy. Jednak Rosjanie nacierali również na północ od stolicy i ich oddziały dotarły aż do Brodnicy. W dniu 15 sierpnia 1920 roku zajęli oni miasto. Przez dwa następne dni trwały walki, ostatecznie w dniu 18 sierpnia Polacy przystąpili do jego odbijania. Zadanie to otrzymała grupa dowodzona przez pułkownika Witolda Aleksandrowicza. W jej skład wchodziły 215. pułk ułanów i poddziały 339., 359. i 362. pułku piechoty. Wspierał ich także pociąg pancerny "Wilczek". Przeciwnikiem Polaków była 12. Dywizja Strzelców. Polskie natarcie napotkało gwałtowny opór Rosjan. Uszkodzony został pociąg pancerny. Atak 215. pułku ułanów i dwóch batalionów 359. pułku piechoty został zatrzymany pod Wichulcem.

W czasie dalszych walk Polacy stopniowo spychali nieprzyjaciela, jednak Rosjanie wykonywali wiele kontrataków, w czasie których dochodziło do walki wręcz. Po południu 18 sierpnia 1920 roku Rosjanie zostali ostatecznie zmuszeni do wycofania się z Brodnicy, a ich odwrót zamienił się w paniczną ucieczkę. Nie udało im się też wysadzić mostu na Drwęcy. Ostatecznie o godzinie 22:00 miasto znalazło się pod pełną kontrolą Wojska Polskiego. W czasie walk o Brodnicę Polacy stracili 50 żołnierzy, a 120 zostało rannych. Po stronie bolszewickiej straty były znacznie większe, bo wynosiły około 400 zabitych, a także wielu rannych i wziętych do niewoli. Mieszkańcy Brodnicy wdzięczni swoim wyzwolicielom z honorami pochowali poległych na cmentarzu wojskowym.

Cmentarz wojskowy w Lasku Miejskim urządzili Niemcy w okresie I wojny światowej. Staraniem Mieczysława Jerzykiewicza - burmistrza Brodnicy, na cmentarzu wybudowano kaplicę-pomnik. Autorem projektu był inżynier architekt Kazimierz Ulatowski. W siódmą rocznicę bitwy pod Brodnicą 18 sierpnia 1927 roku odbyło się odsłonięcie kaplicy-pomnika. Kaplica-pomnik ma od frontu cztery kolumny, przed którymi spoczywają dwa lwy symbolizujące męstwo. Zostały one wykute przez bydgoskiego mistrza Kłobuckiego. Nad wejściem umieszczono medalion z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Szczyt kaplicy zwieńczony został metalowym krzyżem. W kaplicy są dwie tablice z pamiątkowym napisem oraz z nazwiskami poległych. W środku kaplicy pomiędzy tablicami płk. Aleksandrowicz w czasie odsłonięcia kaplicy zawiesił swój Krzyż "Virtuti Militari" klasy V, żeby w ten sposób uczcić pamięć swych poległych podwładnych.

Na uroczystości upamiętniające bitwę polsko–bolszewicką zapraszają: starosta Brodnicki, burmistrz Brodnicy, dowódca 4. Brodnickiego Pułku Chemicznego, kapelan 4. Brodnickiego Pułku Chemicznego oraz proboszcz Parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Brodnicy.

Program uroczystości w dniu 18 sierpnia 2019r. w Brodnicy:

Godz. 12:00
Zbiórka uczestników uroczystości na Dużym Rynku w Brodnicy i przejście do kościoła pw. św. Katarzyny (Fara) przy ul. Farnej 1 w Brodnicy.

Godz. 12:15
Msza św. w kościele pw. św. Katarzyny (Fara) przy ul. Farnej 1 w Brodnicy z udziałem pocztów sztandarowych.

Godz. 13:15
Przemarsz uczestników uroczystości na Cmentarz Wojskowy w Lasku Miejskim przy ul. Świerkowej w Brodnicy.
Mieszkańcy, osoby starsze będą mogły skorzystać z autobusu, podstawionego na ul. Farnej w Brodnicy.

Godz. 13:45
Rozpoczęcie uroczystości na Cmentarzu Wojskowym w Lasku Miejskim w Brodnicy z udziałem pocztów sztandarowych.

Utrudnienia w ruchu drogowym

W związku z uroczystymi obchodami 99. rocznicy bitwy polsko–bolszewickiej pod Brodnicą w dniu 18 sierpnia 2019r. w Brodnicy wystąpią czasowe utrudnienia w ruchu drogowym:

od godz. 11:30. do godz. 11:50

Utrudnienia wystąpią na ulicach: Czwartaków, 3 Maja, Mazurska, Mostowa, Kościuszki, Duży Rynek - przemarsz żołnierzy IV Brodnickiego Pułku Chemicznego oraz orkiestry wojskowej.

Zbiórka uczestników uroczystości na Dużym Rynku i przemarsz do kościoła pw. św. Katarzyny (Fara) na ul. Farnej.

od godz. 13:15. do godz. 13:45

Utrudnienia wystąpią na ulicach: Farna, Kopernika, Jatki, Hallera, Mały Rynek, Kamionka, Kolejowa, Dworcowa, Gajdy, Świerkowa - zakończenie przemarszu.