poniedziałek, 23 maja 2016 r., godz. 06:44  |  

W piątek 20 maja o godzinie 10:00, w lesie obok siedziby Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego w Rudzie, odbyła się uroczystość odsłonięcia i poświęcenia pomnika pomordowanych w roku 1944, podczas II wojny światowej, mieszkańców wsi Zaborowo. Uroczystość zgromadziła wiele osób i była wyrazem pamięci o ludziach, którzy oddali swoje życie w godnej sprawie.

W miejscu, które upamiętniono pomnikiem, 21 października 1944 roku zostali zamordowani przez hitlerowców mieszkańcy Zaborowa:

• Anna Boberek lat 64
• Anna Lewicka lat 38
• Marianna Łaska lat 39
• Grzegorz Narodzonek lat 20
• Wawrzyniec Boberek lat 66

Dzięki uprzejmości osoby pragnącej zachować anonimowość dowiedzieliśmy się, że na miejscu prawdopodobnego pochówku, od początku lat 70 wisiała tabliczka wykonana z blachy przez uczniów szkoły w Zaborowie. Uczniowie jeździli tam rowerami zapalać znicze, składali też tam w roku 78/79 uroczystą przysięgę zuchowską. Na sosnach były wtedy wyryte krzyże - (4 razem i 1 trochę dalej z powodu próby ucieczki Grzegorza Narodzonka), do czasu gdy sosny zostały ścięte na opał. Drwale powiesili tabliczkę na dębie, dzięki temu zachowała się do dzisiaj. Dwóch uczniów uratowało tabliczkę komponując ją w krzyż, który stoi do dzisiaj - około 20 m za pomnikiem po prawej jego stronie, wysoko w lesie. (ostatnie zdjęcie w galerii)

- Zebraliśmy się tutaj, aby odsłonić pomnik oraz upamiętnić pomordowanych mieszkańców mojej wsi Zaborowo, którzy podczas drugiej wojny światowej oskarżeni o współpracę z partyzantami, zostali wywiezieni do lasu przez nazistów i zamordowani. Pośród nich była moja ciocia Anna Lewicka z domu Murawska - powiedział radny Marcin Murawski. - Jedną z osób, która dbała o pamięć o tamtych czasach był dyrektor szkoły w Zaborowie Maksymilian Szóstakowski. To on opowiadał i prowadził nas uczniów w te okolice na spacery, a nam dziś wraz z Jerzym Kopisteckim i Bolesławem Wasielewskim i wielu przychylnym osobom udało się doprowadzić do tego podniosłego momentu.

Burmistrz Miasta i Gminy Górzno Tomasz Kinicki powiedział w swoim wystąpieniu:
- ...Dziś pamięć o przeszłości nakazała nam spotkać się w tym miejscu, aby przypomnieć i uczcić bardzo ważne i dramatyczne dla miejscowego społeczeństwa wydarzenie. Wydarzenie, od którego minęły 72 lata, a jednak ciągle jest żywe w pamięci osób, których coraz mniej jest wśród nas. Ważne jest ono także dla tego pokolenia, które tamte czasy zna jedynie z opowieści ojców, dziadków czy lekcji historii. Dziś żyjemy w wolnym kraju, jednak pamiętajmy, że wolność nigdy nie jest dana raz na zawsze. To nie tylko przywilej, ale i obowiązek, bo wolności trzeba się uczyć tak, aby jej nie stracić. Spotykamy się przy symbolicznym pomniku wybudowanym na cześć tych, którzy oddali życie za nasz spokojny dzień i dzisiaj leżą na parafialnym cmentarzu. Pomnik powstał dzięki pamięci oraz spontanicznej idei upamiętnienia tych tragicznych czasów dla nauki i ku przestrodze. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego pomnika.

Burmistrz złożył serdeczne podziękowania każdej z osób, których idea, a także zaangażowanie i trud doprowadziły do powstania pomnika. Młodzież z Zespołu Szkół w Górznie uświetniła uroczystość recytacjami i pieśniami, nadając jej podniosły charakter.

Pomnik został poświęcony i odsłonięty, przemawiali zaproszeni goście, a wśród nich proboszcz Stefan Maliszewski oraz nadleśniczy Nadleśnictwa Brodnica Henryk Kapusta. Złożono kwiaty i wieńce, zapalono znicze. Pozostał w lesie symbol ludzkiego męstwa i poświęcenia - w ciszy i zieleni drzew.

W czasach nieustannego pośpiechu coraz trudniej znaleźć nam chwilę aby pochylić się nad przeszłością i historią. Nic jednak nie zwalnia nas z obowiązku pamiętania, odwiedzania, dbania. Tę pamięć musimy przekazać następnym pokoleniom. Marszałek Józef Piłsudski mówił: "Naród, który traci pamięć, przestaje być Narodem - staje się jedynie zbiorem ludzi czasowo zajmujących dane terytorium". A więc jako Naród - pamiętajmy.

Uroczystość dzięki uprzejmości dyrektora Krzysztofa Lewandowskiego, zakończono w Ośrodku Edukacji Ekologicznej w Rudzie, gdzie przy wspólnym posiłku snuto opowieści o minionych czasach.